نقد آراء تفسیر علمی هارون یحیی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعة المصطفی العالمیة

چکیده

برخی از مفسران و دانشمندان از دیرباز به تفسیر علمی قرآن کریم پرداخته و مطالب ارزنده­ای ارائه نموده‌اند. ازآنجاکه تفسیر قرآن و تفسیر علمی آن کار بسیار سخت و دشواری بوده، دیده می­شود که مفسران در برداشت‌های تفسیری خود دچار افراط و تفریط شده و بعضاً نسبت­های ناصواب به قرآن می‌دهند. مقاله در پیش رو سعی دارد با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، آراء تفسیر علمی هارون یحیی را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. یافته­های تحقیق نشان می­دهد هارون یحیی در کتاب اعجاز قرآن خویش مباحث ارزشمند و مفید علمی را از قبیل: کروی بودن زمین، وزن ابرها، تناسب باران، ذرات اتم، عدم اختلاط دریاها، اضرار صحی گوشت خوک، حیات میکروسکوپی، سیستم ارتباطات مورچه­ها، انقباض صدر در ارتفاعات، و... با تکیه بر آیات شریفه مطرح نموده است ولی با توجه به تخصص ایشان که (ادبیات، فلسفه، تاریخ) بوده، نتوانسته است بین اشارات علمی، شگفتی­ها علمی، و اعجاز علمی، و نظریه پردازی­های علمی قرآن کریم تفکیک نماید و یا اینکه برداشت­های سطحی و بدیهی و در برخی از موارد غیر مرتبط با تفسیر علمی از آیات شریفه داشته است.

کلیدواژه‌ها


  1. قرآن کریم؛ با ترجمه: محمد علی رضایی اصفهانی و همکاران، قم، مؤسسه تحقیقاتی فرهنگی دار الذکر، اوّل 1383ش.

    1. ابن عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بیروت، مؤسسة التاریخ العربی، اول1420ه-2000م.
    2. اکتار عدنان، (هارون یحیی) اعجاز قرآن در پرتو ساینس و تنکالوژی معاصر، ترجمه دکتر محمد فرید آسمند، بی چا، بی جا، 1385ش.
    3. آلوسى، سید محمود، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم‏، دارالکتب العلمیه، بیروت،‏ 1415ق‏.
    4. بیضاوى عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، دار احیاء التراث العربى‏، بیروت، اول1418ق.
    5. رازى، فخرالدین ابوعبدالله محمد بن
    6. عمر، مفاتیح الغیب، بیروت‏، دار احیاء التراث العربى‏ 1420ق.
    7. راغب اصفهانی، محمد بن حسین، المفردات فی غریب القرآن، ترجمه غلامرضا خسروی، تهران، مرتضوی 1374.
    8. رضائی اصفهانی، محمد علی، پژوهشی در اعجاز علمی قرآن، قم، انتشارات کتاب مبین، چاپ سوم، 1381 ش.
    9. ______________________ علوم قرآن 2 (اعجاز قرآن در علوم طبیعی و انسانی)، قم، مرکز بین المللیی ترجمه و نشر المصطفی (ص)، چاپ اول: 1392).
    10. زمخشرى محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل‏، دار الکتاب العربی‏، بیروت‏، 1407 ق‏.
    11. طباطبایى، سید محمد حسین‏، المیزان فى تفسیر القرآن‏، قم‏، دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم‏، 1417ق‏.
    12. طبرسى فضل بن حسن‏، مجمع البیان فى تفسیر القرآن‏، تهران‏، انتشارات ناصر خسرو، 1372 ش‏.
    13. طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
    14. عروسی، حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، قم، انتشارات اساعیلیان 1415.
    15. فضل الله، سید محمد حسین، تفسیر من وحى القرآن، بیروت، دار الملاک للطباعة و النشر، 1419ق.
    16. قرائتی، محسن، تفسیر نور، تهران، مرکز فرهنگی درس‌هایی از قرآن، 1383ش.
    17. قرشى سید على اکبر، تفسیر احسن الحدیث، تهران‏، بنیاد بعثت، 1377ش‏‏
    18. کرمی، حویزی محمد، التفسیر لکتاب الله المنیر، قم، چایخانه علمیه،1402ق.
    19. مکارم شیرازی، ناصر، و جمعی از همکاران، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الإسلامه، 1374ش.
    20. ذهبی ، محمد حسین ،التفسیر و المفسرون، طبعة دار الکتب الحدیثة، الطبعة الثانیة، ۱۳۹۶هـ، ۱۹۷۶م.
    21. امین الخولی، مناهج التجدید فی النحوو البلاغه و التفسیر و الادب، بی­نا، بی­تا.
    22. بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، تهران، بنیاد بعثت، 1416ق.
    23. رومی، فهدبن عبدالرحمان، اتجاهات التفسیر فی القرن الرابع عشر، ریاض، 1407 هـ . ق.
    24. وب سایت شخصی هارون یحیی