از مهم‌ترین امور مؤثر در برداشت‌های تفسیری مفسران، باورهای کلامی و فقهی آنان می‌باشد، باورهای کلامی و فقهی از جمله اموری است که مفسر قبل از تفسیر نمودن در خصوص آنها تصمیم گرفته است و به همین جهت فهم مفسر از متن قرآن در راستای باورهای کلامی و فقهی خویش می‌باشد که با شدت یا ضعف تعصب بر آنها، میزان مطابقت فهم آیات با باورهای کلامی و فقهی مفسر تغییر می‌نماید، همچنین در باورهای فقهی اختلاف بسیار زیادی بین مذاهب اسلامی وجود دارد که برخی از این باورهای فقهی جزو هویت آن مذهب به شمار می‌روند و با شناخت این موارد می‌توان در تفسیر آیات مورد بحث متوجه شد که مفسر بر اساس کدام مذهب فقهی برداشت تفسیری خویش را از آن آیه ارائه نموده است. مفسر تفسیر نمونه از علمای شیعه امامیه است و با کنکاش در تفسیر نمونه این مطلب روشن می گردد که در باورهای کلامی که برای امامیه از حساسیت خاصی برخوردار است، مفسر این تفسیر نیز حساس بوده و باورهای کلامی خویش را در تفسیر آیات بروز داده است و برخلاف ایشان مفسر تفهیم القرآن در ارتباط با همین مباحث گاه سکوت نموده و گاه تفسیر خلاف دیدگاه مشهور ارائه کرده و یا به توجیه تکلف‌آمیز آنها پرداخته است که ناشی از تعصب ایشان به باورهای کلامی اهل‌تسنن می باشد. تفسیر نمونه برخاسته از مذهب فقهی شیعه و بر اساس باورهای فقهی شیعه امامیه و تفسیر تفهیم القرآن بر اساس باورهای فقه حنفی نگاشته شده است و پیش زمینه باورهای فقهی نویسندگان در برداشت‌های تفسیری آنها مشهود است
عرفانی, محمد نظیر , اژدری زاده, حسین و حسامی, فاضل . (1401). تأثیر باورهای کلامی و فقهی مفسرانِ تفسیر نمونه و تفهیم القرآن در برداشت‌های تفسیری. مطالعات قرآن پژوهی نور وحی, 7(14), 43-70.
MLA
عرفانی, محمد نظیر , , اژدری زاده, حسین , و حسامی, فاضل . "تأثیر باورهای کلامی و فقهی مفسرانِ تفسیر نمونه و تفهیم القرآن در برداشت‌های تفسیری", مطالعات قرآن پژوهی نور وحی, 7, 14, 1401, 43-70.
HARVARD
عرفانی, محمد نظیر, اژدری زاده, حسین, حسامی, فاضل. (1401). 'تأثیر باورهای کلامی و فقهی مفسرانِ تفسیر نمونه و تفهیم القرآن در برداشت‌های تفسیری', مطالعات قرآن پژوهی نور وحی, 7(14), pp. 43-70.
CHICAGO
محمد نظیر عرفانی , حسین اژدری زاده و فاضل حسامی, "تأثیر باورهای کلامی و فقهی مفسرانِ تفسیر نمونه و تفهیم القرآن در برداشت‌های تفسیری," مطالعات قرآن پژوهی نور وحی, 7 14 (1401): 43-70,
VANCOUVER
عرفانی, محمد نظیر, اژدری زاده, حسین, حسامی, فاضل. تأثیر باورهای کلامی و فقهی مفسرانِ تفسیر نمونه و تفهیم القرآن در برداشت‌های تفسیری. مطالعات قرآن پژوهی نور وحی, 1401; 7(14): 43-70.
)