تحلیل انتقادی دیدگاه سید ابوالاعلی مودودی در تفسیر آیه اطعام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

سید ابو الاعلی مودودی به‌عنوان یکی از اندیشمندان و متفکران معاصر، جایگاه ویژه و خاصی میان جامعه اسلامی به‌خصوص جامعه شبه‌قاره دارد تا جایی که تفسیر وی بنام تفهیم القرآن به چندین زبان زنده دنیا ترجمه شده و به‌عنوان منبع و کتاب درسی در مدارس مختلف کشورهای گوناگون مورد تدریس قرار می‌گیرد. وی اندیشه­ ها و نظرات تفسیری خود را در این تفسیر بجای گذاشته است. از دیگر سو همواره جایگاه و منزلت اهل‌بیت علیهم السلام مورد توجه قاطبه اندیشمندان و مفسران بوده و مباحث مختلفی را در این باب مطرح کرده­ اند. آیات اولیه سوره انسان ازجمله آیاتی است که به‌تصریح شیعیان در شأن و فضیلت اهل‌بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام نازل شده است اما مفسران اهل سنت در این باب اختلاف داشته و نظرات مختلفی را ارایه داده و گاهی به هجمه علیه دیدگاه شیعیان و نقد و رد نظر آنان پرداخته‌اند. نوشتار حاضر درصدد است با بهره‌گیری از روش توصیفی تحلیلی و مطالعه کتابخانه‌ای به تحلیل و بررسی دیدگاه سید ابوالاعلی مودودی در این باب بپردازد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که سید ابوالاعلی مودودی ضمن مکی دانستن سوره انسان و نازل نشدن آیات اولیه آن در حق و شأن اهل‌بیت علیهم‌السلام، با ارایه دلیل و اشکالاتی از قبیل مکی بودن سوره، معقول نبودن انفاق غذای چند نفر به یک نفر، عدم سازگاری گرسنه نگه‌داشتن دو کودک بیمار با جایگاه امام علی علیه‌السلام و نبودن اسیر در مدینه، شیعیان را به چالش می‌کشد. اما پس بررسی مشخص گردید دانشمندان متعددی از اهل سنت این آیات را مدنی دانسته و نزول آن را در شأن و فضیلت اهل‌بیت علیهم‌السلام دانسته­­اند و اشکالات مطروحه از سوی سید ابوالاعلی مودودی قابل رد و پاسخگویی است

کلیدواژه‌ها